١٠ سال قبل در هفت ماه سپتامبر ‌١٩٩٨ دو دانشجوی فارغ‌التحصیل دانشگاه استنفورد شركتی با نام عجیب گوگل بنا نهادند. 

در حالی كه لاری پیج و سرگی برین ‌١٠ سال قبل به‌جز نبوغ، چهار رایانه و قول صد هزار دلاری یك سرمایه‌گذار، سرمایه‌ی بیش‌تری نداشتند اكنون در ردیف میلیاردرهای جهان قرار گرفته و شركت آن‌ها بسیار پرمنفعت است. 

گوگل بین ماه‌های آوریل و ژوئن امسال تنها ‌٧/٥ میلیارد دلار حجم معامله گزارش كرده و ‌٢٥/١ میلیارد دلار درآمد خالص كسب كرد كه در سه ماهه‌ی نخست سال ‌٢٠٠٨ درآمدش از این هم بیش‌تر بود. 

این برای شركتی كه با واسطه‌گری برای ناشران تبلیغات آنلاین پول در‌می‌آورند بد نیست؛ راز موفقیت گوگل البته الگوریتمی ‌است كه موتور جست‌وجوی اینترنتی آن را هدایت می‌كند. در حقیقت گوگل آنقدر خوب است كه وارد فرهنگ‌های لغت شده است. مردم دیگر اینترنت را جست‌وجو نمی‌كنند بلكه آن را گوگل می‌كنند. 

برخی از مخالفان گوگل را متهم می‌كنند كه تنها در یك عرصه موفق بوده و هشدار می‌دهند رقیبانی كه به تازگی ظهور كرده و به طور بالقوه موتورهای جست‌وجوی بهتری دارند تنها یك كلیك با آن فاصله دارند. 

اما چاشنی سری گوگل عناصر بیش‌تری از شیوه هوشمندانه این شركت در سازماندهی و رتبه‌بندی نتایج جست‌وجو دارد؛ فن‌آوری كه زیربنای مراكز داده وسیعی بوده و به گوگل سرعت و كارایی برای خدمت به كاربرانش می‌دهد به همان اندازه مهم است. 

بالاخره دو منبع پول‌ساز گوگل وجود دارند؛ یكی Adwords است كه تبلیغات مرتبط را در كنار نتایج جست‌وجوی گوگل قرار می‌دهد و دیگری Adsense است كه تبلیغات متنی گوگل را در وب‌سایت‌های دیگر قرار می‌دهد. 

موضوع هوشمندانه در این جا میانه‌روی گوگل است كه فضای تبلیغاتی را نه به بالاترین پیشنهاد بلكه به مرتبط ‌ترین تبلیغات كننده به مزایده می‌گذارد و كاربران گوگل را راضی و در وب‌سایت‌های تبلیغات‌كنندگان كلیك‌های پرسود‌تری را رقم می‌زند. 

گوگل ممكن است كه پول‌ساز باشد اما طبق اعلام این شركت اهداف به مراتب عالی‌ترین از پول سریع به دست آوردن دارد؛ ماموریت گوگل سازماندهی به اطلاعات جهان و دسترس‌پذیر و سودمند كردن آن‌ها در سراسر جهان است. 

به كلمه‌ی جهانی توجه كنید؛ چه متعالی باشد یا نه، بلندپروازی حضور در همه جا است كه گوگل را چنین شركت موفقی ساخته است؛ گوگل طی سال‌ها مجموعه ابزارها و سرویس‌های نوآورانه‌ای را عرضه كرده كه برخی از آن‌ها در داخل این شركت طراحی شده و برخی دیگر از شركت‌های نوپا خریداری شده‌اند. 

جی‌میل، Google Docs برای پردازش ورد و صفحات گسترده، پیكاسا برای ویرایش تصویر،‌ Google Earth و Maps برای جست‌وجو و نمایش اطلاعات مبتنی بر مكان، بلاگر، سرویس ویدیویی یوتیوب و ابزارهای دیگری كه فهرستشان بی‌پایان به نظر می‌رسد از آن جمله‌اند. 

در زمان نه چندان دور این یك رشد اتفاقی محسوب می‌شد اما این سرویس‌ها شكل و حس منطقی‌تری گرفته و قطعات پازل گوگل در حال قرار گرفتن در جای خود هستند؛ هر جست‌وجویی كه انجام می‌دهیم و هر ابزاری كه استفاده می‌كنیم به گوگل كمك می‌كند اطلاعات بیش‌تری را گردآوری كرده و محصول مصنوعی جامعه آگاهی ما را سازماندهی كند. 

گوگل توسعه می‌یابد زیرا اینترنت توسعه می‌یابد؛ با وجود دستگاه‌هایی مانند یخچال،‌ فریم عكس دیجیتالی و تلفن‌های همراه كه به جهان مجهز به اینترنت اضافه می‌شوند تعریف جایی كه اینترنت به انتها می‌رسد مبهم می‌شود. 

توسعه‌ی كنترل گوگل برروی جریان ترافیك و تبلیغات اینترنت نگرانی‌هایی در زمینه‌ی انحصارطلبی برانگیخته است به طوریكه دیده‌بان‌های حریم خصوصی حملات خود به گوگل برای نگه‌داری اطلاعات حساس حدود ‌٦٥٠ میلیون نفری كه از موتور جست‌وجوی این شركت و سرویس‌هایی مانند یوتیوب و جی‌میل استفاده می‌كنند را تشدید كرده‌اند. 

گام‌های بعدی این شركت در حال حاضر طرح‌ریزی شده است. گوگل كه این هفته مرورگر اینترنتی كروم ساخت خود را عرضه كرد، می‌گوید مرورگرهای امروزی برای نمایش صفحات وب ساخته شده‌اند و پلت‌فرم برنامه‌های پیچیده نیستند، كروم وعده می‌دهد ثبات را به تجربه آنلاین كاربران به ارمغان آورد.

این شركت حتی به زودی نرم‌افزار مهم‌تری عرضه خواهد كرد كه آندروید نام داشته و سیستم عامل مبتنی بر لینوكس گوگل برای تلفن‌های مجهز به اینترنت است. 

گوگل كه ‌١٠ سال پیش با دو دانشجو آغاز به كاركرد، اندازه‌ای فراخور انجام تمامی‌ این كارها دارد؛ این شركت در پایان سال ‌٢٠٠٧ در حدود ‌١٦٨٠٠ كارمند داشت و گویا هر هفته صد نفر را استخدام می‌كند. 

اما هم‌چنان كه گوگل بال‌های خود را گسترش داده و بخش‌های بیش‌تر و بیش‌تر زندگی ما را كامل می‌كند شمار رو به افزایشی از شركت‌ها در صنایع بیش‌تری به فكر فرو می‌روند كه این موتور جست‌وجو شریك، رقیب یا ویرانگر مدل‌های تجاری آن‌ها است